De Efteling bestaat dit jaar 72 jaar. Voor een pretpark is dat een hele prestatie. Daarom willen wij ook wat aandacht besteden aan dit bijzondere park met enkele geweldige redenen, waarom dit attractiepark al zo lang bestaat…
De Efteling: levende nostalgie
Zeg nou eens eerlijk, wie is er niet groot geworden met de Efteling? Vingers graag. Bijna iedereen toch wel? Voor veel mensen begon hun eerste bezoek aan dit magische park waarschijnlijk met een schoolreisje.
Je zat dan uren in de bus totdat je uiteindelijk de grote parkeerplaats opreed en de imposante toegangspoorten voor je zag opdoemen. Alles wat je zag deed je denken aan een sprookje, precies zoals de bekende Anton Pieck het uitgedacht had.
Maar wat veel mensen waarschijnlijk niet weten is dat de Efteling oorspronkelijk ontstaan was als een sport- en wandelpark, wat 19 mei 1935 officieel geopend werd. Niet veel later kwam daar een speeltuin en een theehuis bij. En zo groeide het park langzaam uit tot een van de grootste themaparken van de Benelux.
Voor ons reden genoeg om het ontstaan van dit prachtige park uit te leggen aan de hand van een lijstje. Lezen en kijken jullie mee?
1. Het begin (1952)
In 1952 werd het park officieel een attractiepark door de opening van het Sprookjesbos. En we hebben de beelden om het te bewijzen.
2. Sprookjesbos (1952)
Dit bos vol sprookjes, gebaseerd op de werken van oa de gebroeders Grimm en Hans Christian Andersen, werd bedacht en ontworpen door hoofdontwerper Anton Pieck. We noemden hem al eerder. Hij begon met het Kasteel van Doornroosje, het Kabouterdorp, Langnek, de Sprekende Papegaai, de Chinese Nachtegaal, de Put van Vrouw Holle, Kleine Boodschap, de grot van Sneeuwwitje en De Kikkerkoning en de Magische Klok. Later kwamn daar nog veel meer sprookjes bij, met het vorig jaar gerealiseerde Pinokkio als hoogtepunt. Anton Pieck is in 1987 overleden, dus zijn werk wordt nu voortgezet door een aantal andere ontwerpers, waaronder Ton van de Ven (het ontwerp van de huidige entree is van hem).
3. De eerste attractie (1956)
Omdat het Sprookjesbos niet echt een attractie was om in te zitten, werd in 1956 de Stoomcarrousel geïntroduceerd als de eerste echte bewegende attractie. Kies een paard en draai mee op de deuntjes van vroeger.
4. Holle Bolle Gijs
‘Jaah!’ roept iedereen nu waarschijnlijk. En terecht, want hoewel deze prullenbak helemaal geen attractie is, is het toch een trekpleister geworden. Kinderen, maar ook volwassenen vullen nog steeds maar wat graag de hongerige maag van dit sprookjesfiguur.
Gijs zelf komt uit een rijmpje. We zochten het even na en volgens Wikipedia zou de rijm zo moeten gaan:
Heb je wel gehoord van de hollebollewagen
Waar die hollebolle Gijs op zat?
Hij kon schrokken, grote brokken
Een koe en een kalf en een heel paard half
Een os en een stier en zeven tonnen bier
Een schip vol rapen en een kerk vol schapen
En nog kon Gijs van de honger niet slapen!
Wetenswaardigheid
Er zijn maar twaalf Holle Bolle Gijzen te vinden in het hele park. We volgen Wikipedia maar weer even. Hier staan ze:
- Speeltuin Gijs (bij In den Hoorn des Overvloedts op het Anton Pieckplein)
- Geeuwende Gijs (bij de Gelaarsde Kat tegenover het Carrouselpaleis)
- Wagen Gijs (bij voormalig verkooppuntje Kogeloog op het Zes Dienarenplein in het Sprookjesbos)
- Boekanier Gijs ook Kapitein Gijs (bij De Kombuys in het Ruigrijk)
- Opa Gijs (bij de Kleyne Klaroen op het Herautenplein in het Sprookjesbos)
- Tweeling/Moeder Gijs (bij de Smulpaap op het Anton Pieckplein)
- Inca Gijs (bij Casa Caracol op het Pirañaplein)
- Matroos Gijs (bij de Witte Walvis op het Spookslotplein)
- Tiroler Gijs (bij de Steenbok bij de uitgang van de Bob)
- Nijlpaard Gijs (bij het Korfje in de Kleuterhof)
- Baby Gijs (bij de nostalgische speeltuin Kindervreugd in het Marerijk)
- Station Gijs (als animatronic in de stationsscène van de stoomtrein) in het Marerijk
- Visje Gijs (staat tegenwoordig op de wensbron als ornament)
5. De Indische Waterlelies (1966)
Ter ere van het 15-jarige bestaan van het park is door de toenmalige Belgische koningin Fabiola het sprookje over de Indische Waterlelies bedacht.
Wetenswaardigheid
Wie Belgie zegt, denkt waarschijnlijk meteen aan Suske en Wiske. En inderdaad, zij hadden ook een album vol spannende avonturen in de Efteling. De Indische Waterlelies speelden een belangrijk rol in het verhaal De Efteling-elfjes.
6. Spookslot (1978)
In de jaren zeventig liep het wat slechter met het park, dus besloot men het in 1978 anders aan te pakken. Het Spookslot werd geintroduceerd. Dit was bedoeld om een grotere doelgroep te bereiken. Dat lukte, maar de attractie kostte uiteindelijk wel 3,5 miljoen gulden. Wow!
Het Spookslot was de eerste grote attractie bedacht door de opvolger van Anton Pieck: Ton van de Ven. Deze attractie werd in 1978 officieel geopend door de toenmalig staatssecretaris van Economische Zaken, dhr. Th. M. Hazekamp. Om nog extra aandacht te vestigen op het griezelkasteel werd er een special gemaakt rond Kate Bush, die in en voor het spookslot optrad. Dit was ook meteen haar allereerste televisieoptreden. Bekijk nu deze unieke opnames.
Wetenswaardigheden
- Op een paar van de zerken staat het logo van de Nederlandse Spoorwegen en de Rabobank.
- Ook staat er op een zerk een verwijzing naar een Ierse rocker. Zoek maar naar Den Hegarty.
7. De Python (1981)
Zoals we allemaal weten is het daarna met de Efteling helemaal goed gekomen, niet in de laatste plaats door de stalen achtbaan De Python die in 1981 werd geopend. Toendertijd was dit de grootste stalen achtbaan van Europa. En nog steeds is het een van de populairste attracties van het park. Rijdt u met ons mee?
8. De groei (1982)
Na 1982 ging het allemaal snel met de attracties in de Efteling. Denk aan de schipschommel De Halve Maen, de wildwaterbaan Piraña en de Swiss Bob. Ook kwamen er meer show attracties bij, zoals het Sprookjesbos al eerder was. Denk aan Monsieur Cannibale en Carnaval Festival.
9. Carnaval Festival (1984)
Vooral Carnaval Festival drukte een aardige stempel op het beeld van de Efteling. Deze attractie viel behoorlijk uit de toon vanwege de felle kleuren en leek totaal niet op de attracties die eerder door Anton Pieck waren ontworpen. Dit kwam omdat de attractie was gebaseerd op een attractie uit Disneyland, namelijk It’s a small world after all Toch bleek het een groot succes. Zo erg, dat een tijdlang Jokie de Pretneus (die met die rode neus) synoniem stond voor het hele park.
Dus… daar gaan we weer. Maar pas op, het deuntje krijg je voorlopig niet meer uit je hoofd.
Taa tata Taa tata Tatata...
Wetenswaardigheden
- Joki werd ontworden door Joop Geesink, de geestelijke vader van Loeki de Leeuw.
- Dat deuntje (afschuw voor sommigen, aanstekelijk voor anderen) werd bedacht door niemand minder dan cabaretier Toon Hermans.
- Carnaval Festival was in 1984 de eerste attractie met een actiefoto, wat tijdens de rit gemaakt werd.
10. Fata Morgana (1986)
In 1986 volgde Fata Morgana. Ook dit was een darkride (rit in het donker met allemaal showelementen), maar dan helemaal in Oosterse sferen. Het was toendertijd een van de eerste moderne darkrides in de Benelux.
Wetenswaardigheden
- De oorspronkelijk naam was ‘Het sprookje van Duizend-en-één-nacht’, maar werd na een wedstrijd onder personeelsleden omgedoopt tot het huidige Fata Morgana.
- Enkele Marokkaanse elementen uit de attractie komen ook daadwerkelijk uit Marokko.
- Er is een album van Suske en Wiske wat zich grotendeels in de Efteling afspeelt, met ook een rol voor Fata Morgana.
11. Pegasus (1991)
In 1991 kwam de Pegasus, een gigantische houten achtbaan. Tegelijkertijd verwelkomde de Efteling de 50 miljoenste bezoeker sinds de opening.
Dus, we gaan weer een ritje maken. Woo hoo!
In 1992 werd de Efteling overigens uitgeroepen tot het BESTE attractiepark ter wereld. Voor dat heugelijke feit kregen ze de Applause Award. Natuurlijk zijn wij het daar mee eens.
12. Droomvlucht (1993)
Elfjes, trollen, pratende bomen, welkom bij Droomvlucht. Deze darkride zou in 1992 al geopend worden, maar door technische problemen werd dat dus een jaar later.
13. Villa Volta (1996)
In 1996 werd het eerste madhouse ter wereld geopend. Voor Villa Volta ontving de Efteling dan ook een publieksprijs.Een madhouse is een attractie waarin de illusie gewekt wordt dat men over de kop gaat. Wij kunnen garanderen dat het werkt. Deze kids testen het uit en komen tot dezelfde conclusie.
14. Pandadroom (2002)
2002 markeerde weer een mijlpunt, namelijk het 50-jarige bestaan van de Efteling. Dit werd gevierd met de opening van de 3d show PandaDroom. Deze attractie werd gerealiseerd in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds. Hoewel deze samenwerking erg bijzonder genoemd mag worden, is de attractie niet uniek. In Hansa-Park in Duitsland wordt dezelfde film getoond. Ook oogt het gebouw niet af, volgens de kritieken. Maar alleen de kniesoren letten daar op.
Wetenswaardigheid
De muziek in de attractie is o.a. van Trijntje Oosterhuis.
15. Dutch History
Een leuk feitje is toch wel dat er tussen 1996 en 2000 plannen waren om in Den Haag een darkride te maken. De Efteling zou aan deze Dutch History meewerken, maar het is allemaal niet doorgegaan. En dat is jammer.
16. De Vliegende Hollander (2007)
In 2007 volgde De Vliegende Hollander, natuurlijk gebaseerd op de Nederlandse saga over een spookschip. Deze achtbaan annex darkride bleek echter zo gecompliceerd dat deze om de haverklap gerepareerd moest worden. Met de kosten van 21 miljoen euro, mocht deze attractie zich de duurste van de Efteling – en ver daarbuiten – genoemd worden.
17. Raveleijn (2011)
Raveleijn zegt nu veel mensen wat door het spannende boek van Paul van Loon en de gelijknamige serie. Maar het is een echt Efteling product, wat draait om een spannende show op en met paarden. O ja, en er is ook nog een draak. Paul van Loon presenteert dit jaar deel 2 uit de serie.
18. Aquanura (2012)
De Efteling zat ook in 2012 niet stil en opende meteen maar een van de grootste fonteinenshows ter wereld. Vooral in het donker is deze show een genot om te zien. Ga er even lekker voor zitten, neem een kop koffie in je hand en geniet met ons mee. Een echte aanrader en het laat meteen ook de kracht van de Efteling zien: magie, verwondering, muziek en prachtige beelden.
Wetenswaardigheden
- De attractie is gebaseerd op de kikkerkoning van de gebroeders Grimm, een van de sprookjes waarmee de Efteling 65 jaar opende.
- De introductietekst wordt voorgelezen door Mies Bouwman, zowel in het Nederlands als in het Engels.
- De attractie maakt gebruik van 200 fonteinen.
19. Baron 1898 (2015)
In 2015 zag Baron 1898 het licht. Weer een achtbaan, deze keer gebaseerd op een Nederlandse goudmijn. Kinderboekenschrijver Jacques Vriens schreef het bijbehorende verhaal waarin ook Witte Wieven hun intrede deden.
Wetenswaardigheden
- De zangpartij van de Witte Wieven is gedaan door Anneke van Giersbergen. Zij was vooral bekend van de metalband The Gathering.
- Er werd tijdens de bouw door omstanders een plastic zak met bouwtekeningen uit het water gevist. Hierdoor lekte de plannen uit. Het is echter nog steeds niet duidelijk of de plastic zak per ongeluk in het water terecht was gekomen of dat de Efteling deze expres in het water had gegooid.
20. Pinokkio (2016)
Vorige jaar werd er een nieuw attractie toegevoegd aan het Sprookjesbos. Griezel mee met deze grote walvis. Wat heeft hij in zijn maag zitten?
21. Symbolica (2017)
En dan de toekomst. In ieder geval opent binnenkort de Efteling een nieuwe attractie. Dit heeft natuurlijk alles te maken met hun 65-jarige jubileum. Wat het precies zal worden weten we nog niet, maar het vermoeden gaat dat deze Symbolica: Paleis der Fantasie een show gaat worden waar je als bezoeker in een autootje door een show gevoerd gaat worden. We kunnen nu alleen nog maar afwachten.
22. Anton Pieck
Natuurlijk is deze tekenaar geen attractie, maar wel een van de belangrijkste mannen achter de schermen bij de Efteling. Anton creerde de dromen in het park, te beginnen met het Sprookjesbos. Later, toen hij al gestopt was, namen andere ontwerpers zijn werk over, maar lieten zich nog steeds inspireren door de grootmeester. Maar laten we vooral Anton zelf aan het woord.
JOuw Efteling-herinneringen?
Tja, wat kunnen we eigenlijk anders concluderen dat de Efteling een fantastisch attractiepark is, voor velen zelfs het beste van de wereld, waar zowel kinderen als volwassenen zich weer even echt kind kunnen voelen. Wil je de Efteling opnieuw beleven, breng dan een bezoekje aan het park, maar zorg dat je de eventuele kortingen niet misloopt!
01
Uncle Joey uit Full House: zo gaat het Dave Coulier nu