???? In het kort
We gaan terug in de tijd naar de nostalgische keuken van vroeger, met zijn unieke en nu vaak vergeten voorwerpen. Enkele hoogtepunten:
- Herinneringen aan het gebruik van de fluitketel en het sparen van zegeltjes voor koffiekopjes.
- De gezelligheid rondom de emaille fonduepan met oranje bloemen tijdens speciale gelegenheden.
- Het bewaren van voedsel en benodigdheden in blikjes en trommels, een teken van de tijden.
Meer nostalgische herinneringen en hoe deze voorwerpen de sfeer in de keukens van vroeger bepaalden, lees je hieronder…
Ken je ze nog? Spullen uit de keuken van vroeger? Met gehaakte pannenlappen (van oma) tegen het vingers verbranden kwam ’s avonds de pan op tafel. De keukengeiser, de plastic snackschaal en de fluitketel voor opschenkkoffie: dit zag je in de keuken van toen…
12 spullen die je zeker nog kent uit ‘oma’s keuken’
Niet de gevochten onderzetter met bloemmotief vergeten, anders smolt de toplaag van het plastic tafelkleed weg en was de molton onderkant zichtbaar. Op hoogtijdagen zat je gezellig met zijn allen rond de emaille fonduepan met oranje bloemen. Wij ‘Vroegerts’ deden dat nog.
Maar weet je nog welke minder bekende dingen in de keuken van toen te vinden waren? Take a walk through the memory lanes van de jaren 60, 70, 80 en jaren 90 keuken.
1. Eén met de keuken van vroeger: het bloemetjes schort
Had je ook zo’n oma die de hele dag in bloemetjesschort rondliep. Hoe gezellig was dat? Bij oma in de keuken was altijd wat te doen.
Rook het er niet naar de koffie die op het spaarpitje van het gasfornuis uren warm bleef, dan was het wel naar het middageten dat om stipt twaalf uur werd geserveerd. Daarna rook het naar Sunlight-zeep. Mijn oma brokkelde daar iets van af en klopte de zeep met water op in een teiltje. Voor de vaat.
Ook die werd natuurlijk gedaan in bloemetjesschort.
2. Ga jij even? De fluitketel gaat
Ook niet te missen in de keuken van toen: de fluitketel. Deze voorloper van de waterkoker had bij ons thuis – in jaren 70 oranje uiteraard – een prominente plaats op het fornuis. Van ontkalken had nog geen mens gehoord. Gedeukt, rammelend van de kalksteen en met een ingebrande rand van de gasvlammen bleven we onze fluitketel trouw.
Of dat nu zulke lekkere kopjes thee opleverden?
3. Opschenkkoffie
Hippe koffietentjes hebben ook het ‘ouderwets’ zetten van koffie herontdekt. En terecht. Want wat ruikt er lekkerder dan verse koffie? Als Utrechter weet ik dat heel ‘West’ zo rook wanneer de wind uit de goede richting kwam. Die koffiegeur kwam van een bekende koffiebranderij. Dezelfde branderij waarbij heel Nederland zegeltjes spaarden.
Koffiezegeltjes sparen was een nationale sport aan menig keukentafel van toen. Dat wist je, want bij heel veel mensen zag je dezelfde koffiekopjes in de keuken staan. Early adopters die overschakelde van opschenkkoffie naar een koffiezetapparaat hadden trouwens niet zelden een koffiezetapparaat van dit merk.
4. Zegeltjes sparen
Nog zoiets uit de oude doos. Is er nog iemand die het doet? Bij ons thuis was het een ritueel. De koffie werd in een vershoudbus gekiept en het zegeltje werd uit de verpakking gekiept. O wee als er een koffieverpakking de zinken afvalemmer werd gooit mét zegeltje.
Ik weet niet hoe dat bij jullie thuis ging, maar ik kon terug om de verpakking er alsnog uit te halen. De zegeltjes lagen, per 100 punten gebundeld met een elastiekje geduldig in een metalen koektrommeltje te wachten tot ze met genoeg waren om de volgende kopjes te bestellen.
5. Blikjes en trommels voor van alles
Ik heb nog vriendinnen gehad, die als puber begonnen te sparen voor hun uitzet. (Uitzet! Komt dat in woordenboeken van nu nog voor?) Ik mocht regelmatig meekijken ‘op zolder’ wat er al gespaard en als verjaardagscadeau bij elkaar was gespaard. Naast lakens en servies zag ik dan heel veel blikken. Blikjes werden bewaard en hergebruikt om van alles en nog wat in te bewaren.
Ken je ze nog? De blikken voor koffie, thee, suiker, meel en beschuit? Mij niet gezien, dat uitzet sparen. En al die blikken deden met denken aan de keuken van oma. Koekblikje op tafel, een broodtrommel op het aanrecht en blikjes voor van alles en nog wat in de kast.
6. Mattenklopper
Geen mens heeft hem nog nodig, maar in de keuken van toen was hij nog te vinden: de mattenklopper. Met dit praktische hulpmiddelen van gevlochten wilgentenen werden losse leden en matten uitgeklopt. En soms ook kinderen mee de stuipen op het lijf gejaagd.
7. Ook in de keuken van toen: de keukengeiser
Inmiddels is de keukengeiser uit de keuken van toen verdwenen, maar vroeger kraaide er geen haan naar. Sinds we weten dat verbrandingsgassen de gezondheid in de o zo gezellige keuken niet écht ten goede komen, mogen geisers niet meer in de keuken hangen.
Zo’n keukengeiser had een gaatje waardoor je met een lucifer ‘de waakvlam’ aan kon steken. Deze brandde op een laag pitje totdat je warm water nodig had. Je kon horen en zien hoe het vlammetje een vuurtje werd, en even later had je warm water. Super fascinerend om als kind met je neus bovenop te staan, maar niet zo gezond.
8. Handige hulpjes uit de keuken van toen
Van uienhakker en eiersnijder tot kersenontpitter, in de keuken van toen waren allerlei handige keukenhulpjes voorhanden. De uienhakker was mijn favoriet. Uitje van zijn jas ontdoen, de uienhakker eroverheen plaatsen en stampen maar. En dan net nog die ene keer stampen als toegift. Uien snipperen met de uienstamper was een feestje!
9. Maalt u maar; de snijbonenmolen
Snijbonen eet je tegenwoordig hip in wat grovere ruitjes. Dat kan ook, want inmiddels eten we een andere boon ‘dan toen’. De snijboon van weleer was een taaie jongen met harde ‘strengen’ aan de zijkant. Je kon er alleen wat mee wanneer de bonen tot dunnen schijfjes gesneden werden. Voor dit klusje werd de snijbonenmolen op de keukentafel geklemd.
Het best voerde je het klusje samen uit. De een zat met een pan of plastic teiltje op schoot om de gesneden snijbonen op te vangen en draaide de bonen klein. De ander stak de bonen twee-aan-twee in het apparaatje. Echt een klusje uit de keuken van toen waar je even voor ging zitten! Gezellig! Snijbonen snijden in de keuken van toen.
10. De fonduepan van toen…
In het begin noemde ik het ‘m al en deze was dan ook zeer geliefd in de keuken (maar ook aan tafel): de emaille fonduepan met oranje bloemen!
11. Soepkoppen met recept erop
Hoe handig was dat dan? Soepkommen met het recept erop. Ze kwamen in setjes van zeven. Zeven kommen, zeven recepten. Hoe zat dat bij jou? Kreeg jij de soepkop met je lievelingssoep erop, of at je een beetje morrend je kopje soep omdat je een andere kom had gewild?
12. De snackschaal
Ik had het er net al over, toen ik schreef dat alles in de keuken van toen een eigen blik, trommel of bus had. On top of that was er de snackschaal. Deze (eigenlijk) super ongezellige plastic schaal werd op tafel gezet als er iets te vieren viel of er borrelgasten waren. Snacks als een in een plakje ham of metworst gerolde augurk, Amsterdamse uitjes, een blokje kaas of een gevuld eitje werden er in geserveerd.
Super handig: de schaal had een deksel, zodat je van tevoren de hapjes kon klaarmaken. De cocktailprikker in de vorm van een uil, egel of pakezel (die van ons was een groen treintje) ernaast en in de keuken van toen was je ready to rock!
Jouw keuken van vroeger?
De rij van grappig, nostalgische keukenspullen uit de keuken van toen is natuurlijk nog veel langer. Welke handige, grappige of ronduit rare spullen uit de keuken van toen heb jij nog op je netvlies staan?
Ik hoor het graag in de comments onderin.
Lees ook:
- Studentenkost: 15 gerechten die iedere student wekelijks klaarmaakte
- Deze 20 spullen kon je vroeger gewoon bij opa en oma vinden
- Toen Twix nog Raider heette: ken jij deze oude merknamen nog?
01
Uncle Joey uit Full House: zo gaat het Dave Coulier nu