Dik Trom: 12 unieke weetjes over deze kinderboekenheld

Dik Trom. Wie kent hem niet? Generaties Nederlandse kinderen groeien met hem op. De boeken over zijn lotgevallen beleven herdruk op herdruk. Maar wat weet jij eigenlijk over deze vaderlandse kinderboekenheld? Lees deze 12 unieke weetjes en je bent helemaal op de hoogte!

Wie is Dik Trom?

Dik Trom is een even uitzonderlijke als oer-Hollandse jongen. Hij groeit op in een klein dorp met herkenbare archetypes als de dokter, de leraar en de politieagent die hun handen vol aan hem hebben.

Niet omdat Dik Trom ondeugend of kwaadaardig is, maar meer vanwege zijn ondernemende instelling. Het goedmoedige kereltje vindt altijd wel weer een project waarmee hij het dorp onbedoeld in beroering brengt.

Bijna heel Nederland kent Dik Trom. Films, boeken en tal van andere media brengen zijn avonturen al decennia lang onder de aandacht.

Wie schreef Dik Trom?

De bedenker van Dik Trom is Cornelis Johannes Kievit. Hij leefde van 1858 tot 1931. Hij was onderwijzer en schrijver. Zo’n vijftig boeken schreef hij. Als hij iets geschreven had, liet hij het de oudere kinderen van de school voorlezen aan de jongsten. Werd er gelachen, dan wist hij dat hij het goed had gedaan.

Waar is Dik Trom opgenomen?

De bekendste film op dit moment is de versie uit 2010. Het verhaal ervan heeft niets meer te maken met dat uit de boeken. Wat dat betreft lift deze film enkel mee op het succes van de naam van de klassieke kinderboekenheld.

Deze film is deels opgenomen in Hellevoetsluis, maar ook voor een deel in Heiloo en Batavia Stad.

De oorspronkelijke verhalen van Dik Trom spelen zich af in Noord-Holland, nabij Alkmaar. Wat dat betreft is Heiloo dus een hele aardige locatie voor een Dik Tromfilm. Voor de feestelijke première kwamen de betrokken uit verschillende delen van het land.

Wat doet Dik Trom?

Naar hedendaagse normen is het kattenkwaad van Dik Trom best onschuldig. Het ligt in de sfeer van kikkers, zeepkisten, ezels en circusvoorstellingen. Verwacht dus geen grootse avonturen met reuzen, toverdranken of een geheimzinnige chocoladefabriek zoals je tegenkomt in de boeken van Roald Dahl.

Maar die kleine onderwerpen bepalen juist de charme van de avonturen van Dik Trom; ze spelen zich af in een herkenbare en geloofwaardige wereld, zonder dat dit ten koste gaat van de amusementswaarde.

12 Unieke weetjes over Dik Trom

Wist je dat Dik Trom al meer dan honderd jaar oud is? Dat is best bijzonder. Geen enkele andere kinderboekenheld weet al zo zo lang zo veel kinderen te boeien. Alleen dat is al reden genoeg om even wat langer stil te staan bij deze sympathieke knul en iets dieper op zijn verschijning in te gaan. Daarom: 12 Unieke weetjes over Dik Trom.

1. De taal van Dik Trom

Het eerste boek over Dik Trom verscheen in 1891. Als je dat boek in de eerste druk leest, komt de taal erg ouderwets over. Lees deze tekst maar eens; De kleine Dik heeft een bak achter een hond geknoopt om zich voort te laten trekken:

Voort vloog het! De menschen, die het zonderlinge voertuig en den kleinen koetsier met verbazing aangaapten, moesten in allerijl op zijde springen, wilden zij den bak niet tegen de benen krijgen. Plotseling sprong er een man midden op den weg, om den hond tot staan te brengen. Het was Diks vader, die vol angst over den afloop van dit avontuur zijn zoontje had zien aankomen. Doch de hond, door den bak en Dik gevolgd, kwam met zooveel kracht tegen hem aan, dat hij wel twee meters ver door de sneeuw rolde.

Cornelis Johan Kievit

2. Geen brave Hendrik

Een hele belangrijke reden dat Dik Trom zo’n succes werd is dat hij geen brave Hendrik was. Brave Hendrik is een boekje uit 1810 van Nicolaas Anslijn dat in Nederlandse scholen gelezen werd. Kinderen dienden in de negentiende eeuw een voorbeeld aan het gedrag van Hendrik te nemen.

Kent gij Hendrik niet, die altijd zoo beleefd zijnen hoed afneemt als hij voorbij gaat?

Vele menschen noemen hem de brave Hendrik, omdat hij zoo gehoorzaam is,

en omdat hij zich zoo vriendelijk jegens ieder gedraagt.

Hij doet nooit iemand kwaad.

Er zijn wel kinderen, die hem niet liefhebben.

Ja, maar dat zijn ook ondeugende kinderen.

Alle brave kinderen zijn gaarne bij Hendrik.

Nicolaas Anslijn

Het is duidelijk dat er met deze Hendrik geen lol te beleven viel. Nee, neem dan Dik Trom! Die ging achterstevoren op een ezel zitten om het dier gehoorzaamheid te leren. Zoiets sprak kinderen veel meer aan.

3. De uitgever

Ouders en andere autoriteitsdrager moesten even wennen aan Dik Trom. Daardoor kostte het Kievit heel veel moeite om een uitgever voor het eerste deel te vinden. Na lang zoeken kon hij terecht bij Uitgeverij Valkhoff & Co en later bij Kluitman.

4. De illustrator Braakensiek

De man die Dik Trom tot een echt verkoopkanon maakte was Johan Coenraad Braakensiek. De illustraties van deze kunstschilder, graficus en illustrator gaven de boeken net dat beetje extra om de lezers over de streep te trekken. En wees eerlijk; zijn het geen prachtige tekeningetjes?

Meer unieke weetjes…

Op de volgende pagina lees je nog meer unieke weetjes. Heb jij namelijk ooit een bezoek gebracht aan het museum “Het schooltje van Dik Trom” in Noord-Holland (nr. 9)?